Voor coöperant Dominique De Munck is de desinformatie rond de elektrische wagen een doorn in het oog. In een reeks blogposts legt hij uit waarom Partago met de keuze voor elektrische deelwagens de juiste weg inslaat.

In zeven stellingen vat hij de nuchtere feiten over de elektrische wagen samen. En weerlegt hij courante desinformatie. Een uitgebreide onderbouwing en alle referenties vind je op zijn eigen blog: 'Factcheck: is elektrisch rijden de beste keuze voor mens en milieu?'.

“Door de klimaatcrisis moeten we zo snel mogelijk overstappen op elektrische wagens. En waterstof mag ons daarbij niet langer doen twijfelen.”

Klimaatwetenschappers smeken ons om tegen 2030 de helft minder broeikasgassen (bv. CO2, methaan, …) uit te stoten. Transport speelt daarbij een belangrijke rol. We moeten hiervoor veel sterker inzetten op (elektrische) fietsen en gedeeld transport. Maar ook de individuele auto moet een grote sprong voorwaarts maken.

Experts in het domein zijn het erover eens dat we zo snel mogelijk de batterij-elektrische wagen moeten veralgemenen. Maar… elke keer opnieuw komt waterstof het debat verstoren. Toch nog twee keer nadenken dan?

Liever niet.

Waterstof ken je als de H in H2O, de chemische formule voor water. Waterstofgas (H2) is een licht gas, dat als energiedrager dienst kan doen. Het komt slechts in onbruikbaar lage concentraties vrij voor, en moet dus gevormd worden uit bvb. water of gangbare energiedragers, zoals aardgas, olie of hout. Hiervoor heb je onvermijdelijk energie nodig. Het grote voordeel van waterstof is, dat bij de benutting van die energie er geen schadelijk gas vrijkomt, enkel waterdamp.

Een wagen op waterstof is in feite een elektrische wagen. Maar zijn stroom komt niet uit een batterij. Hij tankt waterstof, en heeft een ‘brandstofcel’ die waterstof ‘verbrandt’ en in elektriciteit omzet. Die elektriciteit drijft dan, via een (kleinere) batterij als tussenstap, de auto aan.

Een belangrijke kwestie is nu: waar komt die waterstof vandaan? De populairste want goedkoopste manier is om de waterstof uit aardgas te halen. Daarbij komt heel wat CO2 vrij, en daar willen we net van af. Een andere mogelijkheid is, om water met behulp van (hernieuwbare) elektriciteit op te splitsen in O en H2. Dat is technisch perfect mogelijk, maar het vraagt veel elektriciteit.

Zo komen we bij een eerste groot knelpunt uit. Elektriciteit omzetten naar waterstof, om die dan later weer om te zetten naar elektriciteit… is geen efficiënte werkwijze. Je verspilt onderweg veel energie. Je kan dus beter in één keer stroom in je auto tanken, door enkel een grotere batterij te gebruiken.

Naarmate we meer wind en zon als energiebron gebruiken, zullen er momenten zijn dat het aanbod groter is dan de vraag, vooral regionaal. Nu hoor je als argument, dat het goed zou zijn om op dat moment dat overschot aan elektriciteit om te zetten naar waterstof. Want een overschot aan elektriciteit kan je moeilijk bewaren, gas kan je opslaan in tanks of geologische lagen. Recent onderzoek toont echter aan dat er maar heel af en toe een elektriciteitsoverschot zal zijn in het Europese energienetwerk, ook de komende tien jaar. Een dure waterstoffabriek zou daardoor zowat 51 weken per jaar stil staan, en daar wil niemand in investeren.

Er is nog een tweede fundamentele uitdaging: waterstof transporteren, bewaren en er je wagen mee vullen is allesbehalve een eenvoudige klus. Waterstof onder de benodigde extreem hoge druk (tot 700 bar), is enorm explosief, en om alles veilig te laten verlopen zijn erg dure tankstations én autotanks nodig.

Betaalbare en praktische waterstof-elektrische auto’s zijn dus al jarenlang ‘een belofte’ en ‘volop in ontwikkeling’. Zo zorgen ze vooral voor twijfel, en vertragen ze de dringende uitrol van batterij-elektrische wagens. Deze hebben dankzij de ‘batterijrevolutie’ wél de overgang gemaakt naar een betaalbaar én praktisch product. De Tesla Model 3 is intussen de best verkochte wagen in Nederland. Recent hebben ook de grote marktspelers ingezien dat de toekomst elektrisch is. Merken die ooit voortrekker waren van waterstof, schakelen nu alsnog om naar batterijen. Zo zegt bijvoorbeeld de vooraanstaande Duitse autosector sinds dit voorjaar: ‘Das Auto’ is to be battery-electric. Dé auto… zal batterij-elektrisch zijn.

Als je de investeringsplannen van alle automerken ter wereld bij mekaar telt, is het overduidelijk: de batterij-elektrische auto is marktrijp, en in de komende jaren gaan daar honderden miljarden in geïnvesteerd worden. En voor het klimaat geldt: hoe sneller hoe liever.

In onze videoreeks 'Partago Passagiers' nemen we telkens iemand mee voor een goede babbel tijdens een ritje in een Partago-wagen. In de zesde aflevering laten we Lieve Jacobs, adviseur coöperatief ondernemen bij Cera, aan het woord. Lieve kent de juridische structuur van coöperaties uit haar broekzak.

"Partago onderscheidt zich van andere autodeelsystemen door de combinatie van drie kleine woordjes: van, voor en door. Partago is van de vennoten. Het is niet 'ik' versus 'zij', maar 'wij'. Partago is niet in eigendom van een familie, van een multinational of van een slimme ondernemer. De vennoten van Partago investeren hun eigen centen in de vennootschap, waardoor onder andere al die wagens aangekocht kunnen worden."

"Dan heb je 'voor'. Het zijn de vennoten die gebruik maken van de diensten van Partago. In combinatie met 'van', kom je bij een heel bijzonder ondernemingsmodel uit, met speciale troeven en voordelen. Je wil goede dienstverlening, maar je wil ook je centen niet kwijt. Dat brengt ons naar de 'door'. Je wil dat je centen goed besteed worden, dus je mag je op een betrokken manier 'moeien' met het beleid van Partago."

"Als je een aandeel koop bij Partago, is dat technisch gezien risicokapitaal. Maar je hebt wel een impact op dat risico, want je maakt zelf gebruik van de diensten van Partago. En je kan naar de Algemene Vergadering komen, om te kijken hoe het er achter de schermen aan toe gaat. Daar kan je het bestuur aan jouw vragen onderwerpen."

"Door dit alles zijn coöperaties meer solide ondernemingen. Dat is wetenschappelijk bewezen. Ze doorstaan de tand des tijds veel beter. En ze zijn lokaal verankerd. We weten perfect wie de eigenaars zijn. Het zijn de gebruikers zelf."

In onze videoreeks 'Partago Passagiers' nemen we telkens iemand mee voor een goede babbel tijdens een ritje in een Partago-wagen. In de vijfde aflevering laten we Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck aan het woord.

Er is een tijd geweest waarin Leo verknocht was aan zijn auto. Maar nu is hij een multimodale mens. "Vroeger ging ik zelfs met de auto naar de bakker. Dat is beginnen veranderen toen ik in Brussel kwam wonen. Ik ben een fiets en een elektrische step gaan kopen, en een tienrittenkaart voor de metro. En ik gebruik veel vaker de trein. Ik gebruik mijn auto nog maar één of twee keer per week."

"Die verschuiving leverde mij veel quality time op. In de trein kan ik werken, mails lezen en sturen, boeken lezen en teksten schrijven. Ik zit veel minder vaak knarsetandend mijn tijd te verdoen in de file. Samenvattend: die shift heeft mijn levenskwaliteit verbeterd."

"Als men op het platteland klaagt dat er geen openbaar vervoer is, komt dat omdat men er te versnipperd leeft. Er kan geen rendabel openbaar vervoer voorzien worden. In stedelijke kernen lukt dat wel, in grote dorpen zelfs ook. Van zodra je te veel haltes hebt, met rond die haltes te weinig mensen, heb je geen kritische massa."

"Hoe verspreider je woont, hoe meer kilometers je rijdt. Van alle Europeanen spendeert de Belg daardoor het grootste bedrag aan auto's kopen en onderhouden. Onze ruimtelijke ordening is auto-afhankelijk gemaakt. De hoofdoorzaak van die mobiliteitsvraag is verspreid wonen. Met trouwens ook veel persoonlijke CO2-uitstoot en fijn stof tot gevolg. Thuisverplegers rijden in Vlaanderen 600.000 km per dag. Dat is drie keer rond de aarde!"

"Zo gespreid wonen, dat doen we nog geen 60 jaar. Het zit dus niet 'in ons DNA'. Het ontstond toen onze steden vuilnisbakken werden. De mensen met geld trokken weg uit de vuile steden. En dat werd ondersteund door subsidies: je had eerst buurtspoorwegen en toen kwam de goedkope wagen. Toen dit systeem nog niet meteen een impact had op de natuur, en er nog geen fileleed was, leek het erg goed en logisch."

"Bij de ideale mobiliteit schakel je vlot over, zonder iets te moeten bezitten. Van deelfiets op bus, van bus op trein, van trein op deelfiets. En ik denk ook dat we naar bijna verkeersvrije steden kunnen evolueren. Wagens zullen daar nog een plaats hebben, maar het zullen deelwagens zijn die efficïent gebruikt worden. Geen eindeloze stroom meer van blikken dozen."

In zeven stellingen vat hij de nuchtere feiten over de elektrische wagen samen. En weerlegt hij courante desinformatie. Waar komen die tegenstrijdige berichten rond elektrische voertuigen trouwens vandaan? Van mist die bewust gespuid wordt door de fossiele sector. En van twijfelachtige studies die vol staan met foute aannames. En van ondermaatse journalistiek.

Een uitgebreide onderbouwing en alle referenties vind je op zijn blogpost 'Factcheck: is elektrisch rijden de beste keuze voor mens en milieu?'.

Dit is de eerste stelling: Een elektrische wagen heeft vandaag al een lagere impact op het milieu dan een wagen op fossiele brandstof. En die impact zal in de komende jaren alleen nog verminderen.

De allereerste vraag in deze kwestie is natuurlijk:

Heeft een elektrisch voertuig effectief minder CO2-uitstoot dan een fossiel voertuig?

Want de elektriciteit waarop het rijdt, moet toch ergens vandaan komen. En inderdaad, vandaag is nog maar een deel van onze elektriciteitsproductie duurzaam. Toch wijzen alle recente en degelijke studies uit, dat het elektrisch voertuig met voorsprong wint, en in België maar een kwart van de CO2 uitstoot tegenover een fossiel voertuig. Deze voorsprong kan je voor een groot deel eenvoudig verklaren: een elektrische wagen springt veel en veel zuiniger om met zijn energie. Want bij een fossiele wagen gaat drie vierde van de energie verloren via warmte en wrijving. Net zoals een oude gloeilamp ook het leeuwendeel van zijn energie verspilt aan warmte, in plaats van aan licht.

In de komende jaren zal onze stroomproductie onvermijdelijk stap voor stap verduurzamen. Dan wordt de winst nog duidelijker. Bovendien zal slimme software er voor zorgen dat onze wagen zijn batterij oplaadt op die momenten dat er veel stroom aangeboden wordt op het net, en er weinig andere afname is – bijvoorbeeld in de stille uren van de nacht (dan waait het ook).

En de bouw van die batterijen, dat kost toch ook veel energie?

Klopt, ook dat is berekend. Op dit moment kost de bouw van een batterij slechts evenveel CO2-uitstoot als 1,5 jaar fossiel rijden. En door het voortdurende verbeteren van de batterijtechnologie én de recyclage, zal deze last steeds verder dalen, zelfs tot 0.

Volgende keer onderbouwen we deze stelling: door de klimaatcrisis moeten we zo snel mogelijk overstappen op elektrische wagen. En waterstof mag ons daarbij niet langer doen twijfelen.

Dominique De Munck.

In onze videoreeks 'Partago Passagiers' nemen we telkens iemand mee voor een goede babbel tijdens een ritje in een Partago-wagen. In de vierde aflevering laten we ruimtelijk planner en mobiliteitsexpert Tim Asperges aan het woord. O ja, hij is ook lid van Partago natuurlijk!

Tim werkt als adviseur mobiliteit voor de stad Leuven. De studentenstad groeit enorm, de parkeerdruk stijgt, maar autodelen biedt een antwoord: "In Leuven komen er per jaar 1000 inwoners bij. Als die allemaal een eigen wagen hebben, en die wagen nog eens op het openbaar domein willen parkeren, is dat onmogelijk. Autodelen is de belangrijkste oplossing om de parkeerdruk op het openbaar domein te verminderen. Daarom ondersteunt de stad Leuven deelmobiliteit heel bewust."

"In Leuven selecteren we plaatsen waar deelmobiliteit ruimte krijgt. Dat noemen we mobipunten. En we geven incentives. Als je autodeelt, krijg je een gratis bewonerskaart bijvoorbeeld. En we reserveren exclusieve parkeerplaatsen op straat voor deelwagens. Daarnaast communiceert de stad veel over deelmobiliteit en organiseren we autodeelgroepen in samenwerking met autodelen.net."

"In een ideale wereld, in mijn droomscenario is deelmobiliteit gebiedsdekkend tot op buurtniveau, en gaat het niet enkel om autodelen, maar ook om andere vormen van deelmobiliteit. Het is toegankelijk, betaalbaar en zichtbaar, waarbij we gebruik maken van mobipunten: plaatsen waar het aanbod van deelmobiliteit geklusterd wordt."

"Partago onderscheidt zich op enkele vlakken. Partago hanteert het STOP-principe. Per rit is er een reservatiekost voorzien om te vermijden dat je heel veel korte ritjes doet. Een ander uniek aspect is de koppeling tussen een coöperatie die elektrisch rijden organiseert en een coöperatie die eigen energie opwekt. Een enorm complementair verhaal."

"Ik heb heel bewust gekozen lid te worden van een coöperatie, een rechtspersoon met burgers als aandeelhouder. Zo kan je zelf dingen ondernemen, vanuit je eigen behoeftes. Zo slagen we erin om onze eigen mobiliteit zelf in handen te nemen. We bepalen zelf het kwaliteitsniveau en de kostprijs die we daarvoor over hebben."

"Vergeleken met een lokaal, particulier autodeelnetwerk biedt een grotere coöperatie veel meer stabiliteit. Door er samen in te investeren, bouwen we een stabiel mobiliteitssysteem uit."

In onze videoreeks 'Partago Passagiers' nemen we telkens iemand mee voor een goede babbel tijdens een ritje in een Partago-wagen. In de derde aflevering laten we onderzoekster Vicky Franssen (Arteveldehogeschool) aan het woord.

Vicky onderzocht waarom mensen op de kar springen van de deeleconomie. Er zijn vijf motieven: het milieu, het financiële (iets bijverdienen of iets uitsparen), het sociale, het gebruiksgemak van nieuwe technologie, en ten slotte het filosofische van delen.

Wat maakt een deelsysteem succesvol? "Het moet duurzaam zijn. Niet zoals de deelsteps, die maar 28 dagen meegaan en dan versleten zijn. Een deelsysteem moet rekening houden met het klimaat, zowel in gebruik als tijdens de productie. En iedereen moet er aan kunnen deelnemen. Een deelsysteem mag mag niemand uitsluiten."

"Ik vind deelsystemen sympathiek, maar Partago is voor mij supersympathiek. In Gent ontstaan, speelt Partago nu op Europees niveau mee en deel de coöperatie haar kennis met andere Europese deelplatformen. Partago gaat ver in haar deelfilosofie: niet enkel de wagens worden gedeeld, ook het eigenaarschap van het bedrijf en de kennis binnen het bedrijf worden gedeeld! Partago is wat dat betreft uniek in Europa. We hebben nood aan meer van dat soort coöperaties in andere sectoren." 

In onze videoreeks 'Partago Passagiers' nemen we telkens iemand mee voor een goede babbel tijdens een ritje in een Partago-wagen. In de tweede aflevering laten we mobiliteitsexpert Dirk Lauwers aan het woord.

"De stad van morgen vormgeven is een hele uitdaging. Hoe een straat, hoe een plein er moet uitzien... dat vraagt veel creativiteit en daar houd ik mij aan de Universiteit Antwerpen mee bezig. Wat vast staat, is dat de dominantie - de invasie - van autoverkeer moet verdwijnen. De plek voor de auto moet beheerst worden. Daaraan ontwerpmatig werken is een hele uitdaging."

"Auto's treden meer en meer in competitie met andere vormen van mobiliteit, zoals fietsen. Wat we daardoor meer en meer zien - bijvoorbeeld in steden als Kopenhagen en Oslo - is de omzetting van parkeerstroken in fietspaden. De nood aan parkeerplaats voor auto's moet omlaag, en daar spelen deelauto's een belangrijke rol. Want deelauto's zijn een efficiëntere vorm van auto- en plaatsgebruik."

"Elektrische deelauto's zijn een oplossing voor minder congestie en minder vervuiling, maar uiteindelijk moeten we naar een totale modal shift. We moeten verschillende vormen van mobiliteit slim combineren: deelauto's, fietsen, openbaar vervoer..."

In onze videoreeks 'Partago Passagiers' nemen we telkens iemand mee voor een goede babbel tijdens een ritje in een Partago-wagen. In de eerste aflevering laten we Steven Vromman - ook bekend als Low Impact Man - aan het woord.

"Ik ben vaak onderweg, en hanteer daarbij het STOP-principe. Als ik mijn verplaatsingen niet georganiseerd krijg met het openbaar vervoer, dan is Partago voor mij een interessante keuze. Omwille van het gebruiksgemak. Het is een voordeel dat ik de autosleutels niet bij iemand anders moet gaan ophalen."
"Toen ik de eerste keer met Partago reed, was ik ontroerd. Omdat ik kon betalen met mijn NewB-kredietkaart. Autodelen, een ethische vorm van bankieren... We zijn aan het zetten in de goede richting. Het bezorgde mij een glimp van de toekomst."

"Als ik ergens een lezing ga geven, vermeld ik steeds dat ik met een elektrische wagen ben gekomen. En dan krijg ik vragen natuurlijk. Hoever ik ermee geraak, dat is een klassieker. Of hoe krachtig de wagen is. Ik kan het niet laten om af en toe eens goed op te trekken."

Het Nissan busje kan geen 300km rijden op een volle batterij zoals een van Partago's Renault Zoe die we meestal gebruiken, maar toch zo’n 250km ‘op de kleine baantjes’ en zo’n 200km op de autosnelweg. Dus dan zijn de Chademo snelladers op de autosnelweg handig. Wij gebruikten de app ChargeMap om die en andere laadpalen te vinden. 

Een groot deel van de planning van het reizen met een EV is dus nog altijd het plannen van waar te laden, en liefst op een plek waar we iets leuks of nuttigs konden doen ipv gewoon te wachten. Soms ging dat heel goed, soms wat minder. Wanneer het goed ging, konden we een ijsje eten terwijl de auto op een halfuurtje weer tot 80% geladen was aan de Allego snelladers langs de autosnelweg, of checkten email, keken een filmpje of wat rondwandelen of, gewoon, skaten :)

Wanneer het minder goed ging was bvb Tesla laadpalen. Die stonden nochtans aangeduid als Tesla plus laadpunt voor andere elektrische auto’s. Maar aan zo'n Tesla EV laadpaal opladen lukte dus niet, alhoewel de stekker ook een Mennekes / Type 2 lijkt maar dan aan een draad, de stekker van de kabel van de Partago auto paste erin maar gaat niet helemaal tot het einde zoals dat wel lukt op een 'gewone' laadpaal. Dus technisch lijkt het dat het mogelijk moet zijn, maar het lukte gewoonweg niet bij de twee Tesla EV laadpalen waar wij het probeerden.

Verder wel geen grote problemen, doch voor het opladen onderweg hebben we heel veel verschillende laadpalen gebruikt - ‘k zou zelfs zeggen dat we, op Allego in Belgie en Innogy in Duitsland na, geen twee keer een laadpaal van eenzelfde provider gebruikt hebben ;-) 

Gelukkig hebben de Partago auto’s een kaartje om op te laden.  Dat kaartje werkt met praktisch alle providers in Belgie/Europa.  Ivm providers vinden we het dus wel een beetje een wildgroei, zowel in Belgie als in Duitsland.  Op https://e-clearing.net/ website kan je wel een beetje zien welke laadpalen werken met het kaartje dat in de Partago auto’s ligt. In Duitsland werkte dat ook voor die providers, en voor laadpalen die er niet bij die staan, is er  meestal wel een telefoonnummer, app of zo om het laden te starten. Soms zijn ze aan de andere kant van de lijn vriendelijk en duwen ze op afstand een knopje in om het laden softwarematig te starten, soms gratis, soms mits betaling - al is dat heel weinig: bvb kleine halve batterij eens geladen voor 3.80 euro, de moeite niet om telkens weer nieuwe app te downloaden en / of credit card gegevens in te geven.  En er is meestal dan ook gratis parking inbegrepen :)

​Tenslotte ook het vermelden waard is dat ’t met al die verschillende providers nog niet altijd duurzame stroom is zoals bvb die laadpalen van RWE in Duitsland :(  In andere landen zoals Nederland is het blijkbaar wel beter zoals in dit Twitter draadje:
 https://twitter.com/SlowTravelStays/status/1158707711497986050

En oeps, daar gingen we weer: een blog post over elektrisch rijden en ’t is direct allemaal over het opladen ;-) Curieus naar reacties en andere ervaringen. Voor ons was het super aangenaam reizen: die elektrische busjes zoals de Partago Zen zijn heel handig, rustgevend en #vreewijs voor een #CarSharing #SlowTravel #EVholiday - #GoedOpWeg over een #RoadToZero met #ZeroEmission, #SimplyAmazing  :) 

In het bedrijvencentrum Watt Factory in Gent, waar Partago kantoor houdt, verwelkomen we op zaterdag 25 mei 43 coöperanten. Hiervan hebben 8 personen een volmacht bij. Lucie Evers is het hoofd van het bureau van de algemene vergadering. Patrick Claerhout en Michael Arens worden aangesteld als stemopnemers. Michael Arens is tevens secretaris. Lucie Evers opent de vergadering om 15:30. Aan de agenda wordt een kleine pauze in het midden toegevoegd.

Alle deelnemers hebben op voorhand het ontwerp voor het Jaarverslag 2018 per email toegestuurd gekregen. Het Jaarverslag 2018 is opgemaakt volgens de Global Reporting Initiative regels, net zoals alle vorige jaarverslagen. Hierbij rapporteren we op een geijkte manier over onze maatschappelijke impact. Ook de Internationale Coöperatieve Alliantie (ICA) principes en waarden, waaraan Partago al haar acties aftoetst, worden daarin toegelicht. Dit document kan je downloaden in de Downloadsectie op onze website.

Voorstelling nieuwe bestuurders

Michael Arens en Peter Ghys stellen zich voor als kandidaten voor de raad van bestuur. Deze twee coöperanten van Partago volgden samen de tweedaagse cursus voor bestuursleden van coöperaties van CERA.

Werking 2018

Partago groeit verder. De autodeelvloot is aangegroeid van 23 tot 43 elektrische auto's. De vloot bestaat hoofdzakelijk uit Renault Zoé's, naast twee elektrische Nissan busjes (eNV200 model Evalia). Onze leden deden 7.400 ritten in 2018, bijna 3 keer zoveel als in 2017. Met 265.000 afgelegde elektrische kilometer legden we iets meer dan het dubbele af vergeleken met het jaar 2017. Zo bespaarden we samen meer dan de helft CO2 uit (ongeveer 48 ton) in vergelijking met privé fossiele auto's! Partago heeft ook 5 laadpunten in beheer eind 2018.

In 2018 breidde Partago uit in Vlaanderen. De helft van de nieuwe voertuigen kregen hun thuis buiten Gent. De gemeenten Beersel, Bonheiden, Boechout, Mortsel, Lochristi en Wetteren verwelkomden hun eerste Partago auto's! De grootste aangroei van 10 auto's vond plaats in de thuisstad van Partago, Gent.

Partago professionaliseert verder en bouwt aan een stevige structuur. Onze helpdesk beantwoordde 820 emails en 475 telefoonoproepen van gebruikers. Via 215 Facebookberichten en 25 emailnieuwsbrieven volgen meer dan 2.000 fans en gebruikers onze acties op de voet. In 2018 organiseerde Partago 41 (!) evenementen, en werden 105 persoonlijke start- en testritten gehouden. Bedankt aan de buddies van Partago die dit mee mogelijk maakten!

In 2018 werden vier updates van de app uitgerold, waardoor de app stabieler en sneller werd. Met de nieuwe automatische inschrijvingstool springen nieuwe gebruikers binnen de 10 minuten in een elektrische Partago auto.

Op 1 juni 2018 ging het nieuwe prijsmodel van Partago in. Naast prepaid credits (rijtegoed) kunnen gebruikers nu ook kiezen voor vaste maandelijkse afname van credits (abonnement). Per rit wordt tijd en verbruikte kWh afgerekend. De prijs per rit is het best bij onze groot abonnement. Meer over de vier formules op onze website.

Zoals aangekondigd in 2017, is in 2018 de oprichting van The Mobility Factory (of TMF in het kort) een feit. Deze nieuwe Europese coöperatieve vennootschap (SCE) zal het autodeelplatform van Partago overkopen en verder ontwikkelen. TMF is opgericht door REScoop.eu en 8 coöperaties actief in elektrisch autodelen uit vier verschillende Europese landen (NL, DE, ES, BE), waaronder Partago. Lees meer over The Mobility Factory en haar doelstelling. Door de verkoop van het platform brengen we onze gedane ontwikkelingen ten gelde, delen we komende ontwikkelingskosten over meerdere coöperaties en ontwikkelen we sneller.

De coöperatieve werking van Partago werd versterkt in 2018. We legden contacten met coöperaties rond hernieuwbare energie en elektrisch autodelen. Intern versterkten we de Partago community. We zetten in op Loomio, ons online overlegplatform. En we voerden het eerste Partago Participatie Project uit - een adviestraject met coöperanten over financiering en groei van Partago. Onze Trefdag in de Efteling bracht onze leden samen in een magische omgeving. Want het is leuk om elkaar niet enkel online via de app, maar ook in het echte leven eens te ontmoeten. De Efteling heeft 52 laadpalen ter beschikking staan, wat het een excellente keuze maakt voor onze Trefdag. Ondanks de regen, een pracht van een dag!

In 2018 zetten we verdere stappen in het onderzoek naar rijden op hernieuwbare energie, in het Europese project WiseGRID. Partago werkt zo actief mee aan de energietransitie en een gezonde samenleving. In het project onderzoeken we hoe we onze batterijen slim kunnen opladen met onze laadpalen. Zo willen we zoveel mogelijk zonne- en windenergie in onze auto's te steken, door op te laden wanneer er veel wind en zon is. In 2018 reden 3 auto's op 100% groene energie rijden. Want gedeelde elektrische auto's die op hernieuwbare energie rijden reduceren de totale CO2-emissie van het autorijden met 90%! Onze partners in WiseGRID reden tijdens een projectbezoek in de grootste elektrische autocaravan van Gent. Een spectaculair zicht!

Vooruitzichten 2019

Partago zet in 2019 vooral in op stijgend gebruik van de voertuigen. Dit door bijkomende marketing en communicatie-inspanningen. Nieuwe voertuigen komen er slechts beperkt bij, waaronder drie nieuwe bestelwagens en één busje, en wanneer deze op zichzelf rendabel zijn. We zetten ons concept van Partago communities die opgestart worden met 4 grote abonnementen verder in 2019.

De enige geplande nieuwe locatie in 2019 is Leuven, die ondertussen is opgestart, met 3 elektrische auto's. Projecten voor elektrisch autodelen zijn in ontwikkeling met Zuidtrant cvba en Pajopower cvba, die waarschijnlijk nog in 2019 tot opstart kunnen komen.

De relatie van Partago met TMF blijft innig. Partago is hoofdontwikkelaar van het elektrisch autodelenplatform van TMF en levert hiervoor prestaties. Doelstelling is een sneller, stabieler en schaalbaar platform in 2019.

Cijfers en financiën

Tijdens 2018 verwelkomde we 162 coöperanten, zodat we  2018 afsloten met 496 coöperanten, die in totaal 467.750 euro kapitaal hebben ingebracht. De materiële vaste activa voor 2018 - de waarde van de auto's in eigendom en de code - bedraagt 304.818,88 euro. De totale opbrengsten voor 2018 zijn 298.156,82 euro. Het resultaat voor dit derde boekjaar bedraagt -206.997,84 euro.

Een voorzichtige raming voor 2019 voorspelt 431.500,00 euro inkomsten en een negatief resultaat van 107.000 euro. Het resultaat verbetert dus stelselmatig, en als jonge starter én als burgercoöperatie tonen we aan dat we binnen enkele jaren ons uitgestippelde ondernemingsplan kunnen realiseren. Om deze groei, én het realiseren van onze bestaansreden in deze prille fase alle kansen te geven, zullen we de eerstkomende jaren nog geen dividend kunnen uitkeren.

Stemmingen

• De agenda werd unaniem goedgekeurd.
• De aanvaarding van Peter Ghys als lid van de raad van bestuur werd goedgekeurd met 50 stemmen voor en 1 onthouding en 0 stemmen tegen.
• De aanvaarding van Michael Arens als lid van de raad van bestuur werd unaniem goedgekeurd.
• De jaarrekening 2018 wordt goedgekeurd met 48 stemmen voor, 1 onthouding en 2 stemmen tegen.
• De kwijting van de raad van bestuur wordt goedgekeurd met 47 stemmen voor en 4 onthoudingen en 0 stemmen tegen.

Antwoorden op de vragen

• Worden de resultaten van de gebruikersenquête gedeeld met de coöperanten?

In 2018 werd een uitgebreide bevraging uitgestuurd naar de gebruikers. De bevraging heeft tot doel voor het team de communicatie en marketingsacties doelgerichter te voeren. Partago zal een samenvatting van de resultaten van deze bevraging publiceren en delen met de coöperanten.

• Wat is het effect op het gebruik en de gebruikers van de invoering van het nieuwe prijsmodel?

Het oude prijsmodel gaf een zeer gunstige prijs voor lange ritten, en minder voor korte ritten. Een nieuw prijsmodel drong zich op. Met het nieuwe prijsmodel bereikten we een evenwicht tussen korte en lange ritten, én was elke rit rendabel op zich. De transitie naar het nieuw prijsmodel in  2018 verliep niet zonder horten en stoten, waar we als jong bedrijf lessen uit getrokken hebben. Na de invoering is er een kleine correctie gebeurd na 2 maand, op basis van analyse van de ritstatistieken. Slechts enkele gebruikers hebben aangegeven te willen stoppen. De gemiddelde afstand en duur van de ritten zijn evenwel niet veranderd. In de twee maand na de invoering is er een terugval geweest in aantal unieke gebruikers per maand en in de aankoop van rijtegoed, waarna een gestage stijging begon. Deze terugval is deels te verklaren doordat de gebruikers naast de omgezetten credits ook extra credits ontvangen hebben (als vergoeding), deels omdat sommige gebruikers nog gauw rijtegoed kochten in het oud systeem, deels omdat het zomerperiode was. Met het transactie-overzicht in de app, is de transparantie van de aangerekende kosten zeer duidelijk. De afrekening van het werkelijke verbruik zorgt voor een bewuster rijgedrag met dus lagere kostprijs voor de gebruikers.

• Hoe bepaalt Partago waar auto's komen en waar er eventueel zullen worden weggehaald worden?

Afhankelijk van de beschikbaarheid van laadpalen, van het aantal abonnementen in de buurt, en van de ondersteuning van de gemeente beslist het team welke zones vergroten, verkleinen of in laatste instantie afgeschaft worden. We voorzien in de regel minstens een periode van negen maand van werving. Bijvoorbeeld in Lochristi zijn we gestopt na negen maand wegens de onverwachte ondermaatse interesse, ondanks diverse inspanningen van het team. Geaffecteerde gebruikers worden tijdig geïnformeerd en geconsulteerd. We blijven coöperatief op dat vlak.

• Waarom wordt belettering van de wagens niet afgeschreven?

Belettering is als kost geboekt, niet als investering. Deze bedragen nemen we op als kost. Een belettering overleeft vaak de afschrijvingsperiode van de auto niet en moet sneller worden vervangen. Dit is een keuze van het bestuur.

• Gezien het resultaat, wat zijn de mogelijkheden als coöperant om de coöperatie financieel te helpen?

De beste manier is om in te tekenen op een Partago abonnement en volledig over te schakelen naar elektrisch rijden. De abonnementen zorgen voor de beste prijs, het afgenomen maandelijks rijtegoed kan altijd opgespaard worden, en geeft een recurrente inkomst voor Partago. De AV bediscussieerde kort om meer in te zetten op een werking als een vrijwilligersvereniging. Dit is duidelijk een verschillend ondernemingsmodel dan wat Partago momenteel betracht na te streven. Het bestuur bedankt de aanbrengers van de voorstellen met deze out-of-the-box voorstellen, die zullen geanalyseerd worden door het bestuur.

• Gezien het resultaat,  kan een community gebouwd worden rond investeerderthema's?

Dit voorstel neemt het bestuur mee naar haar strategisch weekend. Vele coöperanten tonen sterke bereidwilligheid om mee te denken over financiering en kapitaalwerving. Partago heeft met het participatieproject van 2018 een eerste ervaring in verzamelen van advies van de coöperanten. We evalueren de mogelijkheden om in de loop van 2019 een investeerderscommunity te faciliteren.

• Hoe kan Partago zich voorbereiden op de politieke keuzes zoals bijvoorbeeld mobiliteitsbudget? Kan een aanbod opgemaakt worden en informatie hierover verpreid worden bij bedrijven? Zijn er nog andere verbruiksmodellen mogelijk (bv voor woon-werkverkeer)?

We testen reeds woon-werkverkeer uit met 3 auto's. De flexibiliteit van het platform laat deze experimenten toe. Partago waakt er voor om in de mobiliteitsbehoefte van al haar leden te kunnen voorzien binnen de grenzen van het haalbare. Voor bedrijven heeft Partago de optie om auto's 'vrij te roosteren' tijdens kantooruren, zodat een bedrijf zeker over een auto kan beschikken. Er is nog te veel onduidelijkheid rond het mobiliteitsbudget, maar Partago zet stappen om deze opportuniteit te analyseren en een antwoord te bieden.

De vergadering wordt gesloten om 17:45. Het bestuur bedankt de aanwezige coöperanten van harte voor hun waardevolle bijdragen! Het bestuur timmert versterkt en gesteund door de leden verder aan de weg van het coöperatief elektrisch autodelen.

Lees de verslagen van vorige jaren:

• AV 2018 : https://www.partago.be/blog/verslag-van-de-algemene-vergadering-2018
• AV 2017 : https://www.partago.be/blog/leerrijke-eerste-algemene-vergadering
• AV 2016 : https://www.partago.be/blog/praten-over-nieuwe-vormen-van-automobiliteit