Op zaterdag 28 april 2018 organiseerde het bestuur van Partago de Algemene Vergadering van 2018. Met 49 aanwezige coöperanten en 6 volmachten was de opkomst een succes. De aanwezigen konden op voorhand de jaarrekening en jaarverslag opvragen.

De voorzitster, Lucie Evers, verwelkomde de aanwezigen als secretaris van het stemburo. Als stemopnemers werden Sofie Deberdt en Patrick Claerhout aangesteld.

Hierna stelde Joachim Jacob (gedelegeerd bestuurder) de agenda van de vergadering voor. Daarop volgende een korte inleiding met het doel en de structuur van Partago. Het is belangrijk voor een jonge coöperatie om het doel van Partago in de verf te zetten,  meer leefbare buurten creëren door het coöperatief organiseren van milieuvriendelijke mobiliteit. We bedanken ook uitdrukkelijk de Partago buddies, de coöperanten die zich inzetten op een praktische manier voor de coöperatie.

Daarna presenteerde Rik Bellens (bestuurder) de activiteiten die in 2017 zijn uitgevoerd, evenals de leden van het team. De activiteiten zijn te groeperen in 3 domeinen. Ten eerste zijn er elektrische deelauto's (onze hoofdactiviteit, ten tweede het software platform, en ten derde de gemeentelijke trajecten om zodoende in Vlaanderen nieuwe Partago-kernen te kunnen opstarten. Eind 2017 waren er  23 elektrische deelauto's en alle auto's staan in Gent, behalve één in Brasschaat. Onze expertise in elektrisch autodelen wordt gewaardeerd in het EU project WiseGRID waar Partago partner is. Rik schetste het doel van dit project en het belang voor Partago.

Hierna presenteerde Joachim Jacob de financiële cijfers van het tweede boekjaar van Partago. In 2017 heeft Partago veel geïnvesteerd in het ontwikkelen van het software platform, in het uitrusten van nieuwe elektrische auto's, en in werving van gebruikers.

In 2018 bouwen we verder aan een vloot richting tot die voldoende dekking geeft en ons toelaat duurzaam te blijven bestaan. Partago is één van de initiatiefnemers, samen met vier andere organisaties, van The Mobility Factory SCE. Dit is een nieuwe Europese coöperatie (een coöperatie van coöperaties) die in 2018 het licht zal zien. The Mobility Factory SCE zal eigenaar worden van de software, het elektrisch autodelen platform, en Partago wordt op haar beurt mede-eigenaar van The Mobility Factory SCE.

Tijdens het levendig debat werden vragen gesteld omtrent de financiële cijfers van dit tweede boekjaar. We eindigden 2017 immers met een operationeel verlies, maar met 334 coöperanten en 318.750 euro geplaatst kapitaal. Het is voor iedereen duidelijk dat Partago in 2018 bijkomend kapitaal moet werven. Daarbij worden verschillende pistes onderzocht. Niet in het minst zal Partago opnieuw beroep doen op burgerkapitaal.

Na deze verduidelijking van de cijfers, vroeg het bestuur kwijting aan de coöperanten van de genomen acties en goedkeuring van de jaarrekening. Beide vragen werden positief beantwoord door de algemene vergadering.

Het nieuwe prijsmodel werd voorgesteld dat werd ingevoerd op 1 juni 2018. Enerzijds blijft de mogelijkheid om te werken met vooraf betaalde credits. Een belangrijkste aanvulling is de invoering van twee abonnementsformules, die een vaste maandelijkse afname van Partago credits betekenen.  Een abonnement is per credit merkelijk goedkoper. Een andere belangrijke verandering is het afrekenen van de verbruikte energie op het einde van de rit, naast de gebruikte tijd. Je kan alle informatie over het nieuw prijsmodel vinden op onze tarievenpagina. Het bestuur beantwoordde vragen van de algemene vergadering over het nieuw prijsmodel.

De aanwezigen brachten nog enkele varia punten aan:

• Wat zijn de regels voor de properheid van de auto's?
  • De auto's worden regelmatig van buiten en binnen gereinigd. Wanneer een gebruiker een onoorbaar vuile auto tegenkomt, stelt een gebruiker het team onmiddellijk op de hoogte, liefst via het verzenden van een foto via de smartphone. We trachten zo snel mogelijk te reinigen. Het onderhoud wordt door partners van Partago uitgevoerd.
• Wat is de beste manier om te communiceren met Partago?
  • Dringende zaken voor, tijdens of na de ritten moeten doorgebeld worden. In onze app heb je ook een chatfunctie. Hiermee kan je voor je reservatie berichten sturen via de chat die niet dringend zijn (bv laadpaal bezet, auto vuil,...). Daarnaast kan je ook emailen naar hulp@partago.be. De Partago Buddies hebben een eigen online platform, waarop het Partago team afspraken maakt met de buddies. Alle andere communicatiekanalen zijn optioneel: Telegram, Twitter, Facebook, Loomio.
• Is Laurent Maes nog bestuurder van Partago?
  • Laurent Maes heeft besloten medio 2017 om het bestuur van Partago te verlaten. Laurent Maes heeft zelf het woord genomen op de AV en de reden toegelicht. Hij en wij benadrukken dat de stopzetting van zijn bestuursfunctie in goede sfeer verlopen is. We bedanken Laurent Maes voor de bewezen diensten! 
• De werving van nieuwe gebruikers loopt traag. Wat zijn de plannen om dit te versnellen?
  • Na een uitwisseling werd besloten om 'werkgroepen' op te richten met coöperanten die zich willen inzetten op een bepaald thema. Dit idee werd later uitgewerkt in een PPP (Partago Participatie Project) en zal in het najaar gelanceerd worden.

 
Ruim over tijd hielden we met z'n allen ten slotte een korte pauze om te drinken en te eten. Daarna konden de aanwezigen genieten van de documentaire "Plannen voor plaats". Deze documentaire kaart de ruimteverspilling aan in Vlaanderen en het effect dat dit heeft op onder andere mobiliteit. Partago komt er prominent in beeld…

Door Joachim Jacob

Een coöperatie is nog te veel onbekend, zo blijkt. Tijd voor verduidelijking!

Coöperatie wordt vaak letterlijk geïnterpreteerd als 'samenwerken'. Zoals samen dingen doen, samen afspraken maken. Begrijpelijk, maar dit is slechts het kleinste deel van het verhaal - en waarschijnlijk niet het meest belangrijke.

Want eerder dan 'doen', draait een coöperatie vooral rond 'structuur'. Een welbepaalde structuur voor ondernemen, namelijk coöperatief ondernemen, in een coöperatief bedrijf.

Om het verschil duidelijk te maken, kijken we eerst naar een klassiek privé-bedrijf. Klassiek richt een ondernemer een bedrijf op, en verzamelt hiervoor geld - uit eigen zak of van iemand met geld beschikbaar (investeerder).

Dit geld, het kapitaal genaamd, wordt gebruikt om het bedrijf vorm te geven. Een ondernemer koopt hiermee auto's, een platform, kantoormateriaal, diensten... Het geld verandert dus in materiaal en goederen. Het kapitaal zit dus nu - in plaats van in geld - in materiaal en goederen.

Wie het kapitaal heeft voorzien, wordt een aandeelhouder genoemd. Hij of zij heeft zogenaamd een aandeel in het bedrijf. Dit is een bewijs dat die persoon ooit geld heeft voorzien.

Aandeelhouders zijn de eigenaars van het bedrijf. In een klassiek bedrijf hebben zij bijna altijd de bedoeling om op termijn hun deel van het kapitaal in het bedrijf terug om te zetten in geld. Ze verkopen na verloop van tijd hun aandeel aan diegene die het wil hebben. Hierbij willen ze een hoger bedrag te krijgen dan dat zij hebben geïnvesteerd. Want het bedrijf is nu dus veel meer dan een verzameling goederen en diensten geworden. Het heeft nu een klantenportefeuille, regelmatige inkomsten, een merk,.... Dit heeft een waarde.

Vaak maakt het voor een investeerder niet uit in welk bedrijf zijn geld zit - niet altijd natuurlijk! Zolang het bedrijf maar genoeg geld opbrengt. Daarnaast hebben de aandeelhoudesr het laatste woord in een bedrijf. Zij beslissen finaal wie het bedrijf runt, en hoe.

De grote aandeelhouders zitten vaak mee in de raad van bestuur van een bedrijf. Deze raad is dus een groepje mensen dat de werknemers van het bedrijf controleert en aanstuurt. Hoe meer aandelen een aandeelhouder heeft, hoe meer stemrecht hij heeft. Samen beslissen ze ook elk jaar hoeveel euro van de winst gebruikt wordt om hun aandelen te vergoeden.

Er zijn praktische voordelen aan deze vorm van private bedrijfsvoering. Beslissingen worden snel door een beperkte groep van aandeelhouders genomen, er kan een grote markt van investeringsgeld aangeboord worden, de schaal van het kapitaal zorgt direct voor schaalvoordelen in de prijszetting.

Wat zijn de nadelen?  Vooreerst is er een grote druk om kosten te drukken, in aankoop en werknemers. Dit heeft een invloed op mogelijkheden om ethisch te handelen. Diensten worden vaak duurder dan nodig aangeboden, omdat de winst het belangrijkst doel is. Er wordt sterk gestreefd naar monopolie - vaak zelfs een wereldwijd monopolie - zodat het bedrijf zelf de prijzen kan bepalen. De inkomsten uit vergoedingen van het kapitaal zijn een belangrijke bron van inkomensongelijkheid in onze samenleving, blijkt uit onderzoek. In een privé-bedrijf wordt niet gekozen om zoveel mogelijk mensen te bedienen met het bedrijf, maar wel om precies zoveel mensen te bedienen zodat de meeste winst gemaakt wordt (google eens 'optimum price point curve'). De klanten hebben slechts een indirecte invloed op het bedrijf. Niet tevreden, dan kan je enkel stemmen met je portefeuille.

Een coöperatief bedrijf is anders. Het is natuurlijk wel een bedrijf. Dus we werken met kapitaal, dat we omzetten in materiaal en goederen. We verkopen diensten met winst, want we moeten ten minste uit de kosten geraken. Dus niet non-profit, maar wel not-for-profit!

Om dit in de praktijk te brengen, zijn verschillende veranderingen aan de structuur in vergelijking met een klassiek privé bedrijf. Drie ervan zijn zeer belangrijk. 

Ten eerste, elke gebruiker kan - en bij sommige coöperatie zoals onze, móet - aandeelhouder worden. Elke gebruiker moet dus geld storten, en krijgt hiervoor één of meer aandelen (of ook deelbewijzen genoemd). Elke gebruiker is dus mede-aandeelhouder van het bedrijf. Als coöperatie noemen we onze aandeelhouders 'coöperanten'.

Ten tweede, elke coöperant heeft één stem ongeacht het aantal aandelen. In een coöperatie is het onpraktisch dat alle aandeelhouders mee in het bestuur zetelen. Daarom rapporteert het bestuur regelmatig aan de aandeelhouders, en stemmen of ze akkoord gaan met de keuzes van het bestuur. Dit gebeurt op een vergadering, de fameuze 'Algemene Vergadering'.

Ten derde, een aandeel kan niet van waarde veranderen in coöperaties. Dit heet dan 'nominale waarde' van het aandeel. Weet je nog dat bij een privé bedrijf het aandeel in waarde stijgt als het bedrijf groeit? Bij een coöperatie is dit niet de regel.

En waar staat dat, deze principes? Hoe heb je garantie dat het zo is? Dat staat in de statuten. Elk bedrijf heeft statuten. Voor een rechtbank kan dan zwart op wit bewezen worden wat de spelregels binnen het bedrijf zijn. Je vindt onze statuten hier.

Je ziet direct het voordeel van de coöperatieve structuur. De eigenaars van het bedrijf verzamelen zich rond het doel van coöperatie, en niet rond de winst.

De gebruikers betalen wat nodig is om hun coöperatie te doen draaien. De inkomsten worden gebruikt om de kosten te dekken. En het overschot van de inkomsten blijft in de coöperatie. 

Want wat uiteindelijk met dit overschot gebeurt, dat wordt gestemd door alle coöperanten, op de fameuze algemene vergadering. Er is geen enkele aandeelhouder die meer recht heeft dan een andere. Het overschot kan terug uitgekeerd worden aan de gebruikers, volgens aantal aandelen (dividend) of volgens gebruik (ristorno).

De gebruikers geven goedkeuring aan het bestuur op de algemene vergadering, over alle aspecten van de bedrijfsvoering. Ze beïnvloeden mee de richting waar Partago naar toe gaat.

Elke gebruiker heeft dus drie voordelen. Genieten van elektrisch rijden. Zorgen voor een leefbare buurt. En investeren met duidelijke sociale impact!

Zijn er minpunten? Een coöperatie opstarten is moeilijker dan een privé-bedrijf. Want er is vaak geen voldoende groot kapitaal ter beschikking bij opstart om direct op de juiste schaal te werken. En moeten veel neuzen in dezelfde richting wijzen.

Een coöperatie groeit dan ook vaak trager. Het verkrijgt trager kapitaal, het groeit trager naar de nodige schaalgrootte. Een coöperatie moet geduldig zijn.

Een coöperatie draait op haar gebruikers. Aandeelhouders die geen gebruiker zijn, steunen vooral in de beginfase. Een gezonde coöperatie heeft vooral nood aan gebruikers.

En een coöperatie is dus vooral onbekend. Veel tijd gaat naar uitleggen aan nieuwe leden. Want sommige nieuwe leden denken dat ze moeten meewerken in de coöperatie, 'en ze hebben daar nu geen tijd voor'. Maar dit is dus het misverstand waarmee we dit artikeltje begonnen.

Het cirkeltje is rond! Een coöperatie draait dus niet alleen rond actief meewerken. Dit is het misverstand. Wat een coöperatie wel is? Het is een stevige structuur, om jou te voorzien van een uitstekende dienstverlening, met een garantie op correcte verdeling van de voordelen van ons bedrijf, en van een dagelijkse toewijding om het doel de coöperatie, een leefbare en gezonde buurt waar te maken.

En met deze doelstelling van onze coöperatie, daar mogen de gebruikers het bestuur mee uitdagen!